antybiotyk |
substancja, która zabije bakterie lub zahamuje ich wzrost |
aparat żujący |
wraz ze szczęką oraz jej stawami i mięśniami zęby tworzą aparat żujący, który odpowiada za żucie, mówienie i uśmiechanie się. |
augumentacja kości |
zabieg polegający na regeneracji kości |
belka |
łącznik pomiędzy dwoma implantami lub ich większą liczbą, który pomaga utrzymać protezę w miejscu |
bezzębie |
brak zębów |
błona |
cienka warstwa tkanki |
biokompatybilny |
zdolny do występowania w harmonii z otaczającym światem biologicznym. |
CAD/CAM |
projektowanie wspomagane komputerowo/wytwarzanie wspomagane komputerowo |
cement |
substancja stosowana w naprawie zębów, np. w celu umocowania koron |
cement zęba |
twarda tkanka pokrywająca korzeń i szyjkę zęba |
chirurg jamy ustnej |
pracownik służby zdrowia, który przeprowadza wiele różnych zabiegów chirurgicznych w obrębie jamy ustnej |
chirurgia sterowana komputerowo |
zabieg wszczepiania implantów wspomagany przez prowadnicę wiertła, umożliwiający znalezienie właściwej pozycji implantu |
czyszczenie |
usuwanie płytki i kamienia nazębnego, zwykle powyżej linii dziąseł |
dziąsło |
miękka, różowa tkanka, która otacza podstawę zęba |
ekstrakcja |
usunięcie zęba |
erupcja |
wyrzynanie się zęba w danym miejscu w szczęce |
fluor |
minerał, który pomaga wzmocnić szkliwo, dzięki czemu zęby są mniej podatne na próchnicę. Fluor występuje w produktach spożywczych i wodzie, w większości past do zębów oraz w formie żelu nakładanego na powierzchnię zębów przez stomatologa. |
higiena jamy ustnej |
proces utrzymania czystości zębów i związanych z nimi struktur |
higienistka stomatologiczna |
licencjonowana osoba związana ze stomatologią, która wykonuje zabiegi prewencyjne i lecznicze oraz stosuje metody edukacyjne w celu kontroli choroby jamy ustnej |
implant |
sztuczny korzeń zęba wykonany z tytanu, którym zastępuje się brakujący ząb. Wygląda jak śrubka długości kilku milimetrów, która została dokładnie zaprojektowana. |
jama ustna |
medyczne określenie na usta |
kamień nazębny |
także zwany calculus. Twarda, żółta lub ciemna warstwa tworząca się na zębach z powodu martwych bakterii w płytce, sole wapnia w ślinie i płyny wydobywające się z dziąseł. |
kanał korzenia zęba |
komora we wnętrzu zęba, przez którą przechodzą nerwy i naczynia krwionośne (miazga) |
kły |
zwykle jest to trzeci ząb od osi jamy ustnej w kierunku jej tylnej części. Są to przednie zęby z jedną zaokrągloną lub szpiczastą krawędzią, która służy do gryzienia |
korona |
(1) część zęba powyżej linii dziąsła, która pokryta jest szkliwem (2) odbudowa stomatologiczna obejmująca wszystkie prawdziwe zęby lub ich większość; sztuczna nakładka może być wykonana z porcelany, kompozytu lub metalu i mocuje się ją w górnej części uszkodzonego zęba. |
koronowy |
należący do korony zęba |
korzeń |
część zęba, która łączy koronę ze szczęką |
kość szczęki |
twarda kość, która podtrzymuje twarz i w której osadzone są zęby |
lateralny |
boczny |
lek uspokajający |
rodzaj leku stosowanego w celu zmniejszenia bólu i niepokoju |
licówka |
cienka, wykonana na zamówienie powłoka z tworzywa sztucznego lub porcelany, którą przyczepia się do przedniej części prawdziwego zęba, aby poprawić jego wygląd |
miazga |
żywa cześć zęba w jego wnętrzu, która zawiera tkankę nerwową i naczynia krwionośne dostarczające substancje odżywcze do zęba |
mocowanie |
przytrzymuje ruchomą protezę na prawdziwych zębach |
most |
proteza stomatologiczna przymocowana do zębów obok luki po zębie; zastępuje jeden lub większą liczbę brakujących zębów |
nabłonek |
górna warstwa komórek tkanki śluzowej |
nakładka |
potoczne określenie korony |
natychmiastowe obciążenie |
ekspozycja implantów stomatologicznych na siły żucia bezpośrednio po zabiegu implantacji. Może się różnić od obciążenia implantu tego samego dnia i nieznacznie opóźnionego obciążenia, w zależności od dostępności w laboratorium stomatologicznym. |
nerw |
splot włókien, który wykorzystuje sygnały elektryczne i chemiczne do przekazywania informacji motorycznych i sensorycznych z jednej części ciała do innej tkanki, która dalej przekazuje informacje dotyczące czucia i temperatury do mózgu |
nić dentystyczna |
materiał podobny do nici, stosowany do czyszczenia stykających się obszarów zębów; część porządnej codziennej higieny jamy ustnej |
ochraniacz na zęby |
przedmiot stosowany podczas uprawiania sportu, który wkłada się do ust i nakłada na zęby, aby chronić je przez uderzeniem lub urazem |
ortodonta |
pracownik służby zdrowia, który specjalizuje się w diagnozowaniu, zapobieganiu, wykrywaniu i leczeniu „złego zgryzu”, zębów i okolicznych struktur przy pomocy opasek, drutów, aparatów, itp. |
osteointegracja |
łączenie się implantu stomatologicznego z kością |
paradontoza |
choroba, podczas której wewnętrzna warstwa dziąseł i kość odsuwa się od zęba, tworzą się kieszenie i kość zostaje zniszczona |
płytka nazębna |
biała, lepka warstwa utworzona przez białka występujące w ślinie, które przyklejają się do zęba. Często przyczepiają się do niej bakterie, tworząc matrycę. Spożywane przez nas jedzenie pomaga bakteriom rozmnażać się. |
podniebienie |
górna część jamy ustnej |
podstawny |
poniżej, na podstawie |
policzkowy |
pod policzkiem |
profilaktyka |
motywacja i przestrzeganie zaleceń dotyczących czystych zębów w celu zapobiegania paradontozie i próchnicy |
protetyk |
specjalista z zakresu stomatologii, który odbudowuje lub zastępuje zęby za pomocą stałych lub ruchomych protez |
proteza |
stałe lub ruchome zastąpienie zęba (np. most, protezy) |
proteza częściowa |
ruchoma proteza, która zastępuje niektóre zęby w górnej lub dolnej szczęce |
proteza konwencjonalna |
luźna proteza stosowana w celu zastąpienia brakujących zębów |
proteza natychmiastowa/ostateczna |
całkowita lub częściowa proteza wykonana z wyprzedzeniem, którą można natychmiast umieścić po usunięciu zębów |
proteza nakładkowa |
jakakolwiek ruchoma proteza stomatologiczna, która opiera się na tkance miękkiej i którą można połączyć z implantami stomatologicznymi |
proteza stomatologiczna |
ruchome uzupełnienie brakujących prawdziwych zębów. Dostępne są dwa rodzaje protez –– całkowite i częściowe. Protezy całkowite stosuje się, gdy nie ma wszystkich zębów, a częściowe jeżeli pozostały jeszcze jakieś zęby w jamie ustnej. |
proteza tymczasowa |
stała lub ruchoma proteza stomatologiczna, zaprojektowana w celu poprawy estetyki i funkcjonowania zębów na ograniczoną ilość czasu, po upływie którego zastępuje się ją ostateczną protezą stomatologiczną. Często stosuje się je, aby określić skuteczność określonego leczenia lub formę i funkcję protezy ostatecznej. |
próchnica |
dziury w zębach powstałe w wyniku działań mikroorganizmów |
próchnica |
zniszczenie zęba spowodowane kwasami wytwarzanymi przez bakterie |
przedni |
skierowany w stronę przedniej części jamy ustnej |
prześwietlić |
zbadać, sfotografować lub leczyć za pomocą promieniowania elektromagnetycznego |
resorpcja kości |
zmniejszenie ilości kości podtrzymującej korzenie zębów; częsty skutek chorób przyzębia (dziąseł). |
ropień |
zakażenie wywołane przez ząb z próchnicą |
siekacze |
cztery górne i cztery dolne zęby przednie. Służą one głównie do gryzienia i odcinania. |
sterylny |
pozbawiony chorób, bakterii, wirusów i żywych mikroorganizmów |
szczęka |
szczęka górna |
szkliwo |
twarda, zmineralizowana substancja pokrywająca koronę |
ślina |
przeźroczysty płyn w jamie ustnej |
technika wax-up |
woskowa symulacja uzupełnienia stomatologicznego |
tomografia komputerowa (TK) |
metoda obrazowania podczas której wiązka radiograficzna przenika przez ludzkie tkanki. Zebrane w ten sposób informacje można następnie cyfrowo przetworzyć i odtworzyć na monitorze komputera lub na filmie. Stworzone dane obrazowe mogą służyć jako trójwymiarowy system sterowania podczas wszczepiania implantu. |
twarzowy |
(1) odnoszący się do twarzy (2) powierzchnia zęba lub przedmiot najbliżej policzków lub warg |
USG |
zastosowanie fal ultradźwiękowych w leczeniu lub diagnostyce, aby np. zobrazować wewnętrzne struktury lub w trakcie termoterapii |
uraz |
obrażenie wywołane przez siłę zewnętrzną, środki chemiczne, ekstremalne temperatury lub złe położenie zębów |
uzupełnienie |
przywrócenie funkcji zęba poprzez zastąpienie brakującego lub uszkodzonego zęba. Można to wykonać bezpośrednio, tj. we wnętrzu jamy ustnej, np. przy pomocy plomb (wypełnień). Ząb można uzupełnić także pośrednio, tj. poza jamą ustną, za pomocą koron, mostów, implantów stomatologicznych, itp. |
wrażliwość |
wrażliwość zębów odnosi się do ostrej, nagłej, bolesnej reakcji w zębach po ich ekspozycji na gorąco, zimno, smak słodki lub słony, bodźce chemiczne lub mechaniczne |
wycisk |
masa wyciskowa formuje wierne odwzorowanie zębów i tkanek miękkich; służy do wykonania odlewu zębów zastępczych |
wypełnienie |
uzupełnienie fragmentu zęba za pomocą materiału, który daje się formować i który umieszcza się w danej przestrzeni. Wypełnienie wykonane przez laboratorium stomatologiczne to „wkład koronowy” (zwykle ze złota lub porcelany). |
zapalenie dziąseł |
opuchnięta i zaczerwieniona tkanka dziąseł w stanie zapalnym, która może krwawić w wyniku dotyku lub mycia zębów. Jest to pierwszy etap w serii zdarzeń rozpoczynających się od nagromadzenia płytki w jamie ustnej i jeżeli nie będzie odpowiednio leczone, może doprowadzić do paradontozy oraz utraty zębów w wyniku zniszczenia tkanki, która otacza i podtrzymuje zęby |
ząb mądrości |
ostatni ząb trzonowy, który zwykle wyrzyna się u osób w wieku 18-25 lat |
ząb przedtrzonowy |
zwany także przedtrzonowcem. Zwykle jest to czwarty i piąty ząb od środka jamy ustnej w kierunku jej tylnej części (zęby trzonowe mniejsze). Służą one do żucia. Dorośli mają osiem zębów przedtrzonowych, po dwa przez każdą grupą zębów trzonowych. |
zębina |
wewnętrzna warstwa zęba, bezpośrednio pod szkliwem |
zęby mleczne |
pierwsze zęby człowieka, zwane także zębami czasowymi, które wypadają i są zastępowane przez zęby stałe. |
zęby stałe |
zęby, które pojawiają się po wypadnięciu zębów mlecznych. Osoby dorosłe zwykle mają 32 zęby stałe. |
zęby trzonowe |
trzy zęby w tylnej części jamy ustnej za przedtrzonowcami służące do rozdrabniania jedzenia |
znieczulenie |
rodzaj leku, który częściowo lub całkowicie eliminuje odczuwanie bólu; znieczulenie zęba jest przykładem znieczulenia miejscowego; znieczulenie ogólne powoduje częściową lub całkowitą utratę przytomności |
żuchwa |
dolna szczęka |